
به گزارش تابناک به نقل از همشهری آنلاین، بازار نفت جهانی در هفته گذشته شاهد یکی از درخشانترین عملکردهای خود بود و قیمت نفت برنت با صعودی حدود ۸ درصدی، به مرز ۶۶ دلار در هر بشکه رسید.
این افزایش، که چشمگیرترین جهش هفتگی از ابتدای ژوئن تاکنون محسوب میشود، ریشه در مجموعهای از عوامل ژئوپلیتیک دارد که بار دیگر ثابت می کند قیمت نفت بیش از آنکه محصول عرضه و تقاضا باشد، تابعی از روابط بین الملل و تنشهای سیاسی است.
قلب تپنده این افزایش قیمت را باید در تحریم های بی سابقه آمریکا علیه دو غول نفتی روسیه، یعنی "روزنفت" و "لوک اویل" جستجو کرد. این اقدام واشنگتن، که با هدف تحت فشار قرار دادن کرملین به دلیل ادامه جنگ در اوکراین طراحی شده، تقریباً نیمی از صادرات نفت خام روسیه را مستقیماً تحت تأثیر قرار داده است. این شرکت ها شاهرگ حیاتی برای تأمین بودجه دولت روسیه محسوب می شوند و هرگونه اختلال در فعالیت آنها، بلافاصله بازار جهانی را تحت تأثیر قرار می دهد.
اما تحریم ها به تنهایی مسبب این رویداد نبوده اند؛ بلکه واکنش بازیگران اصلی بازار به این تحریم ها بود که آتش قیمت ها را شعله ور کرد. گزارش های موثق حاکی از آن است که شرکت های دولتی نفت چین، که از بزرگترین خریداران نفت روسیه محسوب می شوند، به طور موقت خریدهای خود از طریق دریا را متوقف کرده اند. همزمان، پالایشگاه های هند نیز که در سال های اخیر به یکی از مشتریان پروپاقرص نفت روسیه تبدیل شده بودند، در اقدامی مشابه، برنامه ریزی برای کاهش شدید واردات از این مسیر را آغاز کرده اند. این واکنش هماهنگ دو مصرف کننده بزرگ آسیایی، بازار را با این هراس مواجه کرده که حجم قابل توجهی از نفت روسیه ممکن است به طور موقت از دسترس خارج شود.
در کنار اقدامات آمریکا، اتحادیه اروپا نیز دور تازه ای از تحریم ها را علیه زیرساخت های انرژی روسیه به تصویب رسانده است. این تحریم ها که هدفشان مقابله با سیستم لجستیک و تعمیر و نگهداری صنعت نفت روسیه عنوان شده، می تواند توانایی این کشور برای صادرات بلندمدت را تضعیف کند. از سوی دیگر، اوکراین با ادامه و تشدید حملات پهپادی خود به پالایشگاه ها، خطوط لوله و پایانه های صادراتی نفت روسیه، به طور مستقیم به بخش عرضه حمله کرده است. ادعای کییف مبنی بر هدف قرار دادن یک پالایشگاه "روزنفت" در روز پنجشنبه، گواهی بر این است که این جنگ اقتصادی ابعاد تازهای به خود گرفته است.
در کوتاه مدت، بازار در میانه یک دوراهی جدی گرفتار شده است. از یک سو، ترس از کمبود عرضه به دلیل خارج شدن نفت روسیه از چرخه بازار وجود دارد، و از سوی دیگر، نگرانی از رکود اقتصادی جهانی که می تواند تقاضا برای نفت را کاهش دهد، همچنان پابرجاست. در چنین شرایطی، نقش اوپک پلاس و عربستان سعودی به عنوان رهبر غیررسمی این گروه، بسیار حیاتی است. این ائتلاف تاکنون در افزایش تولید برای جبران این خلأ احتمالی محتاط عمل کرده و ترجیح داده است تا با حفظ سیاستهای موجود، از ثبات قیمتها در سطوح بالاتر حمایت کند.
به نظر می رسد بازار نفت یک بار دیگر در آستانه یک چرخه جدید قیمتی قرار گرفته است. تحریم های غرب، واکنش خریداران آسیایی و جنگ اقتصادی اوکراین علیه زیرساخت های روسیه، همگی دست به دست هم داده اند تا فضایی از عدم اطمینان و هراس را در بازار حاکم کنند. در چنین شرایطی، قیمت نفت بیش از هر چیز دیگر، تابع مستقیم از تحولات سیاسی و نظامی در روزهای آینده خواهد بود. اگر تحریم ها و فشارها با همین شدت ادامه یابد، سناریوی صعود قیمت ها به بالای ۷۰ دلار در ماه های آینده دور از ذهن نخواهد بود.